Naaalala nating lahat ang mga salita ng karunungan na ating narinig sa ating mga magulang noong tayo ay bata pa. “Matuto kang pangalagaan ang iyong sarili, na para bagang sa anumang sandali’y maaari kang maging ulila” – sinabi nila – “Huwag kang tuluyang umasa sa amin dahil mabibigyan ka lamang naming habang kami ay buhay; kinakailangan mong magpahalaga baling araw; kapag kami’y lumisan na, nais naming maging payapa ang isipan dahil nga hindi ka naming iiwang kawawa ngunit isang taong handing harapin ang daigdig mag-isa”.
Tayo, bilang bansa, ay dapat matuto sa payong ito. Nasanay nga tayong nasasabihan ng ating mga kababayan na ang Amerika ay narito upang tulungan tayo at ang pagsasalita hinggil sa pagsasarili ay makasasama sa kanya. Kahimang totoo o hindi ang tulong, kahimang ang iba ay naniniwalang ito ay naibigay o hindi, ang katotohanan ay hindi natin alam kung hanggang kalian paninindigan ng Amerika ang pagiging haling-na-haling na magulang sa atin. Sasabihin kong muli na ang mga patakaran ng Amerika sa Pilipinas ay bahagi ng mas malawak na polisiya niya saTimog-SilangangAsya at Kanlurang Pasipiko at, kaya nga, ang layon niya sa atin ay nakabatay, tulad napagkakabatay nito sa, kung mananatili ang Amerika sa mga lupalop na ito o hindi. Huwag nga tayong sumandig sa gayong walang-kapanatagang pag-iral at ‘di-tiyak na garantiya sa hinaharap, na baka tayo’y maging ulila kalaunan at, hindi maging handa sa ganoong walang-katiyakang pangyayari, naliligaw at naguguluhan sa gitna ng isang ‘di mabuting daigdig. Pakinggan ang paalala ng ating mga ninuno at, sa pangangalaga ni Bathala, matutong sustentuhan ang mga sarili na may tapang at tiwala sa sarili na dahilan ng pagkatamo ng iba ng kagitingan, na hindi na masasabi kailanman na, dahil sa ating ‘di makatwiran at walang-hanggang pananalig sa iba, hindi na natin matutubos ang nawalang tiwala sa sarili.
Claro M. Recto
“Foreign Loan in Lieu of Foreign Direct Investments
February 24, 1957
Salin ni Roland Abinal Macawili
